Η διαθεματικότητα στον φεμινισμό

Ο φεμινισμός δεν ήταν πάντα διαθεματικός. Χρειάστηκε αρκετή προσπάθεια και αγώνας, ώστε να γίνει η συνειδητοποίηση του συγκερασμού των διαφόρων κοινωνικών ταυτοτήτων και το πώς αυτό δημιουργεί εντελώς διαφορετικά είδη ανισότητας. Όταν η Kimberle Crenshaw μίλησε για την διαθεματικότητα μέσα από τη μη ορατότητα των αναγκών των αφρο-αμερικανιδων στα γυναικεία κινήματα, έδωσε νέα πνοή στον φεμινισμό, γιατί ανέδειξε το βασικό πρόβλημα στην εμφυλη ανισότητα. 

Η εμφυλη ανισότητα δεν περιτριγυρίζεται μονάχα γύρω από το δίπολο άνδρας – γυναίκα και μάλιστα στη σφαίρα του ατομικού. Το πρόβλημα ξεκινάει από τα διάφορα κοινωνικά συστήματα καταπίεσης και τις σχέσεις που αυτά έχουν μεταξύ τους. Λίγο πιο επεξηγηματικά θα λέγαμε ότι δεν είναι ο “άντρας” και ο κάθε άντρας ως άτομο που φταίει, αλλά το καταπιεστικό σύστημα της πατριαρχίας που επιβάλλει και τρέφει συγκεκριμένες σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα. Και αυτές τις πολύπλοκες σχέσεις προσπαθεί να αναδείξει η διαθεματικότητα στον φεμινισμό. Είναι τα συστήματα, τα οποία προσδίδουν συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά στις διάφορες ταυτότητες, που δημιουργούνται άνισες σχέσεις στην κοινωνία. 

Ανοίγοντας τις πόρτες του στην διαθεματικότητα ο φεμινισμός λαμβάνει μία πολιτική θέση, και από θεωρητικός γίνεται μαχητικός. Δίνοντας την απαιτούμενη αναγνώριση στις υπόλοιπες ταυτότητες, ακόμα και στις εμφυλες που δεν ορίζονται από το ετεροκανονικό δίπολο, ο φεμινισμός γίνεται συμπεριληπτικός και διεκδικεί πλέον θεσμικά και πολιτικά την ισότητα. Δεν γίνεται πλέον να μιλάμε για φεμινιστικές διεκδικήσεις οι οποίες αποκλείουν τις προσφύγισσες, τις τρανς γυναίκες ή τις θρησκευόμενες γυναίκες. 

Η διαθεματικότητα ανοίγει νέους δρόμους στον φεμινισμό και ενώνει τις γυναίκες μαζί με τις ταυτότητες τους, όποιες και όσες κι αν είναι αυτές. Η κοινωνία είναι δομημένη πάνω σε πολύπλοκα συστήματα σχέσεων εξουσίας και έτσι πολύπλοκες χρειάζεται να είναι και οι διεκδικήσεις.